CNP Raporu: Fransa Üretkenliğini ve Rekabet Gücünü Artırmak İçin Stratejik Tercihler Yapmalı

2018 yılında kurulan ve Natacha Valla başkanlığında, France Stratégie tarafından barındırılan CNP, üretkenlikle ilgili ekonomik politikalar konusunda hükümete danışmanlık yapmak, etkilerini değerlendirmek ve kamu tartışmalarını beslemekle görevlidir. Bu beşinci rapor aracılığıyla, genellikle kısa vadeli hedefler ile uzun vadeli yapısal zorunluluklar arasında çekişen dönüşümleri bir değerlendirme sunuyor.

Kişi başına iş gücü üretkenliği seviyesinin Covid öncesi eğilimine göre farkı %5,9 olarak tahmin ediliyor. Bu görünen zayıflık, ekonomik durgunluk belirtisi olarak yorumlanmamalı, öncelikle iş yaratımıyla somutlaşan dinamik bir iş piyasasının sonucudur. Çalışanlar için bu fenomen, satın alma gücünde bir iyileşme olarak yansımış, ancak bu düşüş, büyümenin sürdürülebilirliği konusunda endişeler uyandırmaktadır.

CNP analizleri, Covid öncesi eğilime göre üretkenlik düşüşünün üçte ikisinin geçici faktörlerle açıklanabileceğini gösteriyor: öğrenme, aktivitelerinde geçici düşüş yaşayan sektörlerde istihdamın korunması, iş gücünün kompozisyon etkileri (daha düşük nitelikli işlerin daha yüksek oranı). Kalan üçte biri daha yapısal olup, diğer Avrupa ülkeleriyle paylaşılan potansiyel bir üretkenlik hızında düşüşü ortaya koyuyor. Uzun vadede, bu dinamik, ek yatırım ve üretken dönüşümle desteklenmezse sorun teşkil edebilir. İstihdam artışı, tek başına ekonomik büyümenin sürdürülebilirliğini garanti edemez.

Rekabet gücü alanında, son göstergeler özellikle imalat sanayisinde belirli bir iyileşme göstermektedir. 2023 yılında, Fransa'nın ticaret açığının azalması, ihracat pazar paylarında bir iyileşmeyle eşlik etmiştir. Almanya'ya kıyasla göreceli iş gücü maliyetlerindeki düşüş, bunun bir kaldıraç noktasıdır. Ancak, bu eğilim kırılgan kalmaktadır.

Bir yandan, Fransız iş gücü maliyetleri, özellikle İspanya veya İtalya gibi ülkeler karşısında, genel olarak euro bölgesi ortalamasının üzerinde kalmaktadır. Diğer yandan, iş hizmetleri ve yük taşımacılığındaki maliyet artışları – sanayi için kritik girdiler – gözlemlenen kazançları hızla sorgulayabilir. Fiyat dışı rekabet gücü bir mesele olmaya devam ediyor, Fransız ara ürünler, yatırım ve tüketim ürünleri genellikle kalitelerine kıyasla çok pahalı olarak algılanmaktadır. Bu maliyetler artmaya devam ederse, fiyat rekabet gücünü artırma çabaları erozyona uğrayabilir.

Bu gözlemler karşısında, Fransa stratejik tercihlerle karşı karşıya kalmaktadır. İki ana seçenek mevcuttur:

Son olarak, rapor dijital teknolojilerin henüz belirsiz rolüne geri dönüyor: AI, özellikle GenAI, ve robotik, üretkenliğin evriminde. Toplam istatistiklerdeki genel etkisi şu aşamada mütevazı kalsa da, birkaç unsur hızlanmanın mümkün olduğunu öne sürüyor. Ancak bu, iş gücü yoğun sektörlerde daha geniş bir yayılma ve çalışanların becerilerinin artması şartıyla mümkündür.

Ancak, Fransa, AB gibi, teknolojik yatırım konusunda Amerika Birleşik Devletleri'ne kıyasla belirgin bir gecikme yaşamaktadır. Bu çaba açığı, hızla giderilmezse potansiyel büyüme üzerinde kalıcı bir yük oluşturabilir. Yenilik yoluyla rekabet gücünü teşvik etmek için güçlendirilmiş bir Avrupa çerçevesi çağrısında bulunan Draghi Raporu (2024), bu aciliyeti vurgulamaktadır.

Fransa, bu gecikmeyi telafi edebilir mi? Ulusal sanayi politikaları ve Avrupa araçları tarafından desteklenen dijital alanda sürdürülebilir bir yatırım stratejisi, üretkenlik, istihdam ve ekonomik egemenliği uzlaştırmak için en güçlü kaldıracılardan biri olabilir.